ผู้เขียน | ปรีชา นุ่มสุข |
ชื่อวิทยานิพนธ์ | ประวัติศาสตร์นครศรีธรรมราช : พัฒนาการของรัฐบนคาบสมุทรไทยในพุทธศตวรรษที่ 11-19 |
มหาวิทยาลัย | จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย |
คณะ | คณะอักษรศาสตร์ |
สาขาวิชา | สาขาวิชาประวัติศาสตร์ |
ระดับการศึกษา | ปริญญาเอก |
ปี | 2544 (2001) |
จำนวนหน้า | 598 |
ภาษา | ภาษาไทย |
ที่มา | ลิงก์ที่มา |
บทคัดย่อภาษาไทย
บทคัดย่อภาษาอังกฤษ
กิตติกรรมประกาศ
สารบัญ
สารบัญตาราง
สารบัญแผนภูมิ
สารบัญแผนที่
สารบัญภาพ
บทที่ 1 บทนำ
ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา
วัตถุประสงค์ของการวิจัย
กรอบความคิดและสมมติฐานของการวิจัย
ขอบเขตของการวิจัย
นิยามศัพท์เฉพาะในการวิจัย
ระเบียบวิธีวิจัย
ขีดจำกัดในการใช้หลักฐานในการวิจัย
ระยะเวลาในการทำวิจัย
ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับจากการวิจัย
บทที่ 2 ตามพรลิงค์ รัฐการค้ารุ่นต้นบนคาบสมุทรไทยในพุทธศตวรรษที่ 11-16
สภาพพื้นฐานของคาบสมุทรไทย
ปัจจัยสนับสนุนการตั้งถิ่นฐานและพัฒนาการของชุมชนโบราณบนคาบสมุทรไทย
ปัจจัยสนับสนุนจากการค้า
ปัจจัยสนับสนุนจากศาสนา
ปัจจัยสนับสนุนจากการใช้ทรัพยากรธรรมชาติในท้องถิ่น
เมืองโบราณที่สำคัญบนคาบสมุทรไทย
เมืองโบราณควนลูกปัด
เมืองโบราณภูเขาทอง
เมืองโบราณเขาสามแก้ว
เมืองโบราณท่าชนะ
เมืองโบราณไชยา
เมืองโบราณนครศรีธรรมราช
พัฒนาการทางการค้าของรัฐตามพรลิงค์
บทที่ 3 ตามพรลิงค์ รัฐรุ่นต้นของลัทธิไศวนิกาย ในพุทธศตวรรษที่ 11-16
วิวัฒนาการของศาสนาพราหมณ์
ยุคทองของลัทธิไศวนิกายในรัฐตามพรลิงค์
การพัฒนารัฐตามพรลิงค์ภายใต้ลัทธิไศวนิกาย
บทบาทในฐานะของเจ้าแห่งวิทยาการ
วิทยาการด้านระบบความเชื่อ
วิทยาการด้านการศึกษา
วิทยาการด้านการปกครอง
บทบาทในฐานะของเจ้าแห่งป่า
การสถาปนาระบบตีรถะ
การสถาปนาเทวาลัย
การสถาปนาระบบคงคา
การสถาปนาระบบมัณฑละ
บทบาทในฐานะของเจ้าแห่งเทพ
การสถาปนามัณฑละของพระศิวะ
การสถาปนาเทพแห่งรัฐ
ความคลี่คลายของลัทธิไศวนิกาย
บทที่ 4 ตามพรลิงค์ รัฐศูนย์กลางของพุทธศาสนาบนคาบสมุทรไทย ในพุทธศตวรรษที่ 17-19
พัฒนาการของพุทธศาสนาในรัฐตามพรลิงค์
พุทธศาสนาภายใต้ระบบมัณฑละของลัทธิไศวนิกายในรัฐตามพรลิงค์
นิกายเถรวาทในรัฐตามพรลิงค์
ลัทธิมหายานในรัฐตามพรลิงค์
ตามพรลิงค์: รัฐศูนย์กลางพุทธศาสนานิกายลังกาวงศ์ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ตามพรลิงค์: รัฐพุทธศาสนานิกายลังกาวงศ์
การสถาปนาศูนย์กลางแห่งรัฐ
การสถาปนาระบบเมืองสิบสองนักษัตรแห่งรัฐ
การพัฒนาระบบการค้าแห่งรัฐ
บทที่ 5 บทสรุปและข้อเสนอแนะ
บทสรุป
ข้อเสนอแนะ
รายการอ้างอิง
ภาคผนวก
ภาคผนวก ก เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องในการวิจัย
ภาคผนวก ข ตาราง
ภาคผนวก ค แผนภูมิ
ภาคผนวก ง แผนที่
ภาคผนวก จ ภาพ
ประวัติผู้เขียนวิทยานิพนธ์
บทคัดย่อภาษาไทย
บทคัดย่อภาษาอังกฤษ
กิตติกรรมประกาศ
สารบัญ
สารบัญตาราง
สารบัญแผนภูมิ
สารบัญแผนที่
สารบัญภาพ
บทที่ 1 บทนำ
ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา
วัตถุประสงค์ของการวิจัย
กรอบความคิดและสมมติฐานของการวิจัย
ขอบเขตของการวิจัย
นิยามศัพท์เฉพาะในการวิจัย
ระเบียบวิธีวิจัย
ขีดจำกัดในการใช้หลักฐานในการวิจัย
ระยะเวลาในการทำวิจัย
ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับจากการวิจัย
บทที่ 2 ตามพรลิงค์ รัฐการค้ารุ่นต้นบนคาบสมุทรไทยในพุทธศตวรรษที่ 11-16
สภาพพื้นฐานของคาบสมุทรไทย
ปัจจัยสนับสนุนการตั้งถิ่นฐานและพัฒนาการของชุมชนโบราณบนคาบสมุทรไทย
ปัจจัยสนับสนุนจากการค้า
ปัจจัยสนับสนุนจากศาสนา
ปัจจัยสนับสนุนจากการใช้ทรัพยากรธรรมชาติในท้องถิ่น
เมืองโบราณที่สำคัญบนคาบสมุทรไทย
เมืองโบราณควนลูกปัด
เมืองโบราณภูเขาทอง
เมืองโบราณเขาสามแก้ว
เมืองโบราณท่าชนะ
เมืองโบราณไชยา
เมืองโบราณนครศรีธรรมราช
พัฒนาการทางการค้าของรัฐตามพรลิงค์
บทที่ 3 ตามพรลิงค์ รัฐรุ่นต้นของลัทธิไศวนิกาย ในพุทธศตวรรษที่ 11-16
วิวัฒนาการของศาสนาพราหมณ์
ยุคทองของลัทธิไศวนิกายในรัฐตามพรลิงค์
การพัฒนารัฐตามพรลิงค์ภายใต้ลัทธิไศวนิกาย
บทบาทในฐานะของเจ้าแห่งวิทยาการ
วิทยาการด้านระบบความเชื่อ
วิทยาการด้านการศึกษา
วิทยาการด้านการปกครอง
บทบาทในฐานะของเจ้าแห่งป่า
การสถาปนาระบบตีรถะ
การสถาปนาเทวาลัย
การสถาปนาระบบคงคา
การสถาปนาระบบมัณฑละ
บทบาทในฐานะของเจ้าแห่งเทพ
การสถาปนามัณฑละของพระศิวะ
การสถาปนาเทพแห่งรัฐ
ความคลี่คลายของลัทธิไศวนิกาย
บทที่ 4 ตามพรลิงค์ รัฐศูนย์กลางของพุทธศาสนาบนคาบสมุทรไทย ในพุทธศตวรรษที่ 17-19
พัฒนาการของพุทธศาสนาในรัฐตามพรลิงค์
พุทธศาสนาภายใต้ระบบมัณฑละของลัทธิไศวนิกายในรัฐตามพรลิงค์
นิกายเถรวาทในรัฐตามพรลิงค์
ลัทธิมหายานในรัฐตามพรลิงค์
ตามพรลิงค์: รัฐศูนย์กลางพุทธศาสนานิกายลังกาวงศ์ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ตามพรลิงค์: รัฐพุทธศาสนานิกายลังกาวงศ์
การสถาปนาศูนย์กลางแห่งรัฐ
การสถาปนาระบบเมืองสิบสองนักษัตรแห่งรัฐ
การพัฒนาระบบการค้าแห่งรัฐ
บทที่ 5 บทสรุปและข้อเสนอแนะ
บทสรุป
ข้อเสนอแนะ
รายการอ้างอิง
ภาคผนวก
ภาคผนวก ก เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องในการวิจัย
ภาคผนวก ข ตาราง
ภาคผนวก ค แผนภูมิ
ภาคผนวก ง แผนที่
ภาคผนวก จ ภาพ
ประวัติผู้เขียนวิทยานิพนธ์
วิทยานิพนธ์นี้มุ่งศึกษาพัฒนาการของรัฐบนคาบสมุทรไทยในระหว่างพุทธศตวรรษที่ 11-19 โดยเน้นหนักรัฐนครศรีธรรมราช
ผลการศึกษาค้นพบว่าพัฒนาการของรัฐบนคาบสมุทรไทยในระหว่างพุทธศตวรรษที่ 11-19 โดยเฉพาะรัฐตามพรลิงค์หรือรัฐนครศรีธรรมราช ซึ่งเป็นรัฐที่มีความสำคัญมากที่สุดของคาบสมุทรไทย เป็นพัฒนาการที่มีความต่อเนื่องตลอดระยะเวลาดังกล่าว โดยมีปัจจัยที่เป็นกระแสหลักแห่งพลังผลักดันให้เกิดพัฒนาการของรัฐดังกล่าวสามกระแส คือ การค้า ศาสนา และการใช้ทรัพยากรธรรมชาติในท้องถิ่น โดยในระหว่างพุทธศตวรรษที่ 11-16 กระแสหลักทั้งสามนั้นได้เข้ามารวมอยู่ด้วยกันอย่างเป็นเอกภาพภายในหน่วยของระบบโครงสร้างอันศักดิ์สิทธิ์ที่เรียกว่าระบบมัณฑละ ตามระบบความเชื่อเกี่ยวกับจักรวาลวิทยาของศาสนาพราหมณ์ ลัทธิไศวนิกาย ครั้นระบบความเชื่อดังกล่าวได้คลี่คลายลงนับตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 17 เป็นต้นมา ปัจจัยดังกล่าวทั้งสามกระแสได้รับการสืบต่อโดยระบบความเชื่อของพุทธศาสนาลทธิหินยาน นิกายลังกาวงศ์ ในระหว่างพุทธศตวรรษที่ 17-19 โดยปัจจัยหลักเหล่านั้นได้รวมอยู่อย่างเป็นเอกภาพภายในหน่วยของระบบโครงสร้างอันศักดิ์สิทธิ์เช่นเดียวกัน คือ หน่วยที่เรียกว่า ระบบเมืองสิบสองนักษัตร โดยในระหว่างที่ศาสนาหนึ่งศาสนาใดในสองศาสนานี้รุ่งโรจน์ขึ้นเป็นหลักภายในรัฐ อีกศาสนาหนึ่งก็ยังคงอยู่ และศาสนาทั้งสองนี้ได้ผสมผสานกันอย่างกลมกลืนภายในรัฐดังกล่าว