บทคัดย่อภาษาไทย
บทคัดย่อภาษาอังกฤษ
กิตติกรรมประกาศ
สารบัญตาราง
สารบัญภาพ
สารบัญแผนผัง

บทที่ 1 บทนำ
   ความสำคัญของปัญหา
   ความมุ่งหมายและวัตถุประสงค์ของการศึกษา
   ประโยชน์ของการศึกษา
   ขอบเขตของการศึกษา
   ขั้นตอนการศึกษา
   วิธีการศึกษา

บทที่ 2 สภาพภูมิศาสตร์และธรณีสัณฐานบริเวณดงละคร
   ที่ตั้งและสภาพภูมิศาสตร์ของเนินดงละคร
   ธรณีสัณฐานของพื้นที่ดงละคร
   ข้อสันนิษฐานเกี่ยวกับแนวชายฝั่งทะเลสมัยโบราณ
   ลักษณะทางกายภาพของเมืองโบราณดงละคร
   ที่มาและความหมายของชื่อเมือง

บทที่ 3 ประวัติการศึกษาโบราณคดีเมืองดงละคร
   กรอบและแนวคิดที่ใช้ศึกษา
   การดำเนินงานทางโบราณคดีที่ผ่านมา
      การขึ้นทะเบียนโบราณสถาน
      การดำเนินงานทางโบราณคดี
   สรุปหลักฐานที่พบจากการดำเนินงานโบราณคดีที่ผ่านมา
      หลักฐานประเภทโบราณสถาน
      หลักฐานประเภทโบราณวัตถุ
      สรุปองค์ความรู้จากการดำเนินงานทางโบราณคดีที่ผ่านมา

บทที่ 4 การดำเนินงานทางโบราณคดี
   การสำรวจทางโบราณคดี
      แหล่งโบราณคดีลุ่มน้ำคลองบ้านนา อำเภอบ้านนา
      แหล่งโบราณคดีลุ่มน้ำคลองบางพลี (หรือคลองยาง)
      แหล่งโบราณคดีบริเวณดงละครและเมืองดงละคร
   การขุดค้นทางโบราณคดี
      การขุดค้นพื้นที่นอกเมือง
      การขุดค้นพื้นที่ในเมือง
   การขุดค้นเพื่อศึกษาโบราณสถาน
      สระน้ำทิศเหนือ
      สระน้ำทิศตะวันตก
      การขุดตรวจคูน้ำคันดิน (คูเมืองกำอพงเพชร)

บทที่ 5 วิเคราะห์เปรียบเทียบหลักฐานทางโบราณคดี
   ผลการกำหนดอายุสมัย
      ค่าอายุแบบสัมบูรณ์ (Absolute Dating)
      ผลการกำหนดอายุเชิงเทียบ (Relative Dating)
         การวิเคราะห์โบราณวัตถุประเภทเครื่องปั้นดินเผา
            เศษภาชนะดินเผาเนื้อดินธรรมดา
            เศษภาชนะดินเผาเนื้อแกร่ง
         การวิเคราะห์โบราณวัตถุที่ทำจากดินเผา
            เบี้ย
            แวดินเผา
            ฝาจุกภาชนะ
            แผ่นดินเผามีลวดลาย
         การวิเคราะห์โบราณวัตถุประเภทลูกปัด
         การวิเคราะห์โบราณวัตถุที่ทำจากโลหะ
         การวิเคราะห์โบราณวัตถุที่ทำจากหิน
         การวิเคราะห์โบราณวัตถุประเภทแก้ว
         การวิเคราะห์นิเวศน์วัตถุ (ข้าวสารดำ)
      สรุปผลการกำหนดอายุสมัย
   วิเคราะห์ลักษณะชั้นดินทับถมทางโบราณคดี
   ความสัมพันธ์ของเมืองดงละครกับชุมชนโบราณร่วมภูมิภาคตะวันออก

บทที่ 6 อภิปรายและสรุปผลการศึกษา

รายการอ้างอิง
ภาคผนวก
   ภาคผนวก ก ค่าอายุที่ได้จากวิธีเรดิโอคาร์บอนแบบ AMS หลุมขุดค้น TP3/2555
   ภาคผนวก ข ค่าอายุที่ได้จากวิธีเรดิโอคาร์บอนแบบ AMS หลุมขุดค้น TP1/2555
   ภาคผนวก ค การกำหนดอายุเครื่องเคลือบภาชนะแบบเนื้อแกร่ง
   ภาคผนวก ง ผลการวิเคราะห์ข้าวสารดำ
ประวัติผู้วิจัย

งานวิจัยนี้มีเป้าหมายเพื่อศึกษาพัฒนาการทางวัฒนธรรมของเมืองดงละคร ตั้งแต่แรกเริ่มจนถึงช่วงก่อนพุทธศตวรรษที่ 19 โดยเน้นการวิเคราะห์ข้อมูลจากการดำเนินงานทางโบราณคดีในช่วงปี พ.ศ. 2551 – 2556 ได้แก่ การขุดค้นทางโบราณคดี 8 หลุม การขุดแต่งสระน้ำประจำทิศ 2 แห่ง การขุดตรวจคูน้ำคันดิน 2 หลุม และการสำรวจทางโบราณคดี ผลการศึกษาสามารถแบ่งลำดับพัฒนาการของเมืองดงละครได้เป็น 3 ระยะ ดังนี้ 1. เมืองดงละครระยะที่ 1 (ราวครึ่งหลังพุทธศตวรรษที่ 11-13) ตรงกับช่วงต้นสมัยทวารวดี หลักฐานทางโบราณคดีจากหลุมขุดค้นพื้นที่ในเมืองบ่งชี้ว่าก่อนจะมีการสร้างเมืองขึ้นคงมีชุมชนอยู่อาศัยมาก่อนแล้ว ลักษณะเป็นชุมชนขนาดเล็กกระจายกันอยู่อาศัยบริเวณดงละคร และชุมชนเหล่านี้มีการติดต่อกับชุมชนโบราณอื่นในดินแดนประเทศไทย ทั้งภูมิภาคตะวันออก ภาคกลาง และชุมชนโบราณเมืองท่าร่วมสมัยที่รู้จักคุ้นเคยกับวัฒนธรรมอินเดียแล้ว 2. เมืองดงละครระยะที่ 2 (ราวพุทธศตวรรษที่ 14-16) ตรงกับช่วงกลางถึงปลายสมัยทวารวดี หลักฐานทางโบราณคดีจากหลุมขุดค้นพื้นที่ในเมืองแสดงให้เห็นถึงการเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรมที่เกิดขึ้นตั้งแต่ราวพุทธศตวรรษที่ 14 โดยเป็นผลมาจากการติดต่อค้าขายกับต่างถิ่นที่มีมากขึ้น ซึ่งพบหลักฐานข้าวของเครื่องใช้จากตะวันออกกลาง อินเดีย และจีน โดยคาดว่าเป็นการติดต่อผ่านทางศรีวิชัยและเมืองท่าโบราณร่วมสมัย 3. เมืองดงละครระยะที่ 3 (ราวพุทธศตวรรษที่ 16-18) ตรงกับช่วงอิทธิพลวัฒนธรรมเขมรโบราณสมัยบาปวนถึงบายน โดยพบหลักฐานจากหลุมขุดค้นพื้นที่นอกเมืองทิศตะวันตกเฉียงใต้ หลุมขุดตรวจคูน้ำคันดิน และสระน้ำประจำทิศเหนือกับทิศตะวันตก และมีการติดต่อสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับเมืองศรีมโหสถ จังหวัดปราจีนบุรี โดยหลังจากสมัยนี้เมืองดงละครคงลดบทบาทความสำคัญลงหลังจากราวพุทธศตวรรษที่ 18-19 ผู้คนคงจะอพยพออกจากบริเวณดงละคร