บทคัดย่อภาษาไทย

บทคัดย่อภาษาอังกฤษ

สารบัญ

สารบัญภาพประกอบ

สารบัญตาราง

สารบัญแผนผัง

สารบัญแผนที่

บทที่ 1 บทนำ
- ที่มาและความสำคัญของปัญหา
- ความมุ่งหมายและวัตถุประสงค์ของการศึกษา
- ประโยชน์ของการศึกษา
- ขอบเขตของการศึกษา
- ขั้นตอนและวิธีการศึกษา
- กรอบแนวคิดและทฤษฎี
- ระยะเวลาของการศึกษา
- แหล่งข้อมูล
- ข้อจำกัดของการศึกษา

บทที่ 2 พุทธศาสนาในอนุทวีปอินเดียก่อนพุทธศตวรรษที่ 13
- พุทธศาสนาในอนุทวีป
- พุทธศาสนานิกายต่าง ๆ ในอินเดีย
  - พุทธศาสนาฝ่ายเถรวาท
  - พุทธศาสนาฝ่ายมหายาน
- พุทธศาสนาในเกาะลังกา สมัยอนุราธปุระ
  - การแตกแยกของสงฆ์ครั้งที่ 1
  - การแตกแยกของสงฆ์ครั้งที่ 2

บทที่ 3 องค์ความรู้เรื่องพุทธศาสนาในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
- การศึกษาด้านจารึกวิทยา
- การศึกษาทางประวัติศาสตร์ศิลปะ
  - อิทธิพลจากศิลปะอินเดีย
  - ร่องรอยอิทธิพลศิลปะจีน
  - ประวัติศาสตร์ศิลปะและนิกายต่าง ๆ ในพุทธศาสนา
- การศึกษาทางโบราณคดี
  - การติดต่อสัมพันธ์ระหว่างอินเดียกับเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
  - หลักฐานที่แสดงการติดต่อ
  - เส้นทางการติดต่อ
  - การประดิษฐานพุทธศาสนาในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
  - พุทธศาสนานิกายต่าง ๆ ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
    - ข้อมูลจากเอกสารจีน
    - ข้อมูลจากหลักฐานทางโบราณคดี
- สรุป

บทที่ 4 หลักฐานทางโบราณคดีเนื่องในพุทธศาสนาในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ระหว่างพุทธศตวรรษที่ 6 - 12
- พื้นที่คาบสมุทรและหมู่เกาะ
  - หลักฐานจารึก
    - จารึกในประเทศมาเลเซีย
    - จารึกในประเทศอินโดนีเซีย
  - หลักฐานประติมากรรม
    - ประติมากรรมในประเทศมาเลเซีย
    - ประติมากรรมในประเทศอินโดนีเซีย
  - พระพิมพ์
  - ภาพเล่าเรื่อง
  - สถาปัตยกรรม
- ประเทศเมียนมา
  - หลักฐานจารึก
  - หลักฐานประติมากรรม
    - พระพุทธรูป
  - พระพิมพ์
  - ภาพเล่าเรื่อง
  - สถาปัตยกรรม
- ประเทศเวียนาม
  - หลักฐานจารึก
  - หลักฐานประติมากรรม
  - พระพิมพ์
  - สถาปัตยกรรม
- ประเทศกัมพูชา
  - หลักฐานจารึก
  - หลักฐานประติมากรรม
- ประเทศไทย
  - หลักฐานจารึก
  - หลักฐานประติมากรรม
  - พระพิมพ์
  - ภาพเล่าเรื่อง
  - สถาปัตยกรรม

บทที่ 5 การศึกษาและจัดจำแนกหลักฐานประเภทจารึกและศิลปกรรมทางพุทธศาสนา ที่พบในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ช่วงก่อนพุทธศตวรรษที่ 12 พร้อมทั้งข้อสังเกตบางประการ
- หลักฐานประเภทจารึก
  - แบ่งตามภาษาที่ใช้ในการจารึก
  - แบ่งตามตัวอักษรที่ใช้ในจารึก
  - แบ่งตามประเภทของเนื้อความ
  - แบ่งตามประเภทวัตถุจารึก
  - พิจารณาเรื่องคาถาธัมมจักกัปปวัตตนสูตรและปฏิจจสมุปบาท
  - พิจารณาเรื่อง คาถาเย ธมมา
  - พิจารณากรณีคัมภีร์ธรรมบท
  - ข้อสังเกตเกี่ยวกับจารึกสุไหงมัส 2 และจารึกจาก SB1B
- หลักฐานประเภทงานประติมากรรม (รูปเคารพ)
  - พระพุทธรูป
    - กลุ่มพระพุทธรูปที่แสดงอิทธิพลศิลปะอินเดียสมัยอมราวดี
    - กลุ่มพระพุทธรูปที่แสดงอิทธิพลศิลปะอินเดียสมัยคุปตะและหลังคุปตะ
    - ศิลปะคุปตะ สกุลช่างมถุรา
    - ศิลปะคุปตะ สกุลช่างสารนาถ
    - ศิลปะหลังคุปตะ
    - กลุ่มพระพุทธรูปที่แสดงอิทธิพลศิลปะลังกาสมัยอนุราธปุระ
    - กลุ่มพระพุทธรูปที่แสดงอิทธิพลศิลปะจีน
    - ข้อสังเกตเกี่ยวกับพระพุทธรูปประทับเหนือพนัสบดีสมัยทวารวดี
  - พระโพธิสัตว์
    - ศิลปะปัลลวะ
    - ศิลปะคุปตะ-หลังคุปตะ
    - ศิลปะอนุราธปุระ
    - ศิลปะเขมรสมัยก่อนเมืองพระนคร
    - ข้อสังเกตเกี่ยวกับการนับถือพระโพธิสัตว์ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ช่วงก่อนพุทธศตวรรษที่ 12
  - พระพิมพ์
    - พระพิมพ์รูปพระพุทธเจ้า
    - พระพิมพ์รูปพระนาคปรก
    - พระพิมพ์รูปพระพุทธเจ้าและพระโพธิสัตว์
    - พระพิมพ์พระสาวก
    - แผ่นพิมพ์รูปสถูป
  - ธรรมจักร
    - ธรรมจักรที่มีจารึกประกอบ
    - ธรรมจักรที่ไม่มีจารึกประกอบ
    - ข้อสังเกตเกี่ยวกับความสำคัญของธรรมจักรในวัฒนธรรมทวารวดี
  - ภาพเล่าเรื่อง
    - ภาพเล่าเรื่องพุทธประวัติ
    - ภาพเล่าเรื่องชาดก
    - ภาพเล่าเรื่องอื่น ๆ 
      - ภาพพระพุทธเจ้าพร้อมเทพเจ้าฮินดู
      - ภาพพระพุทธเจ้าหรือสถูปเรียงกัน
- หลักฐานประเภทสถาปัตยกรรม
  - การจัดจำแนกแผนผังของพุทธสถาน
    - พุทธสถานในผังกลม
    - พุทธสถานในผังยกเก็จ
    - พุทธสถานในผังแบบโบราณสถาน KKG14 เมืองไบก์ถาโน
  - พุทธสถานกับตำแหน่งของชุมชนหรือเมืองโบราณ
- สรุปผลการจัดจำแนกหลักฐานและข้อสังเกตต่าง ๆ
  - แหล่งที่มาของรูปแบบศิลปะ
  - ค่าอายุสมัยของหลักฐาน
  - การกระจายตัวของหลักฐาน

บทที่ 6 พัฒนาการและบทบาทของพุทธศาสนาในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
- ที่มาและพัฒนาการของพุทธศาสนาในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
  - พุทธศาสนาจากอินเดียสู่เอเชียตะวันออกเฉียงใต้
  - อิทธิพลพุทธศาสนาจากเกาะลังกา
- ข้อสังเกตเกี่ยวกับพุทธศาสนานิกายต่าง ๆ ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
  - พุทธศาสนาฝ่ายเถรวาท
  - พุทธศาสนาฝ่ายมหายาน
- พุทธศาสนากับการก่อตัวของรัฐแรกเริ่มในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
  - "บุญ แนวคิดใหม่จากพุทธศาสนาสู่รากฐานรัฐในอุษาคเนย์
- บทบาทของพุทธศาสนาด้านการปกครอง
  - พุทธศาสนาและกระบวนการสร้างชนชั้นปกครอง
  - พุทธศาสนากับโครงข่ายการขยายอำนาจทางการเมือง
- บทบาทของพุทธศาสนาในด้านสังคม
  - พระสงฆ์ในเมือง พระสงฆ์ในป่า กับการจัดการสังคมอุษาคเนย์
- บทบาทของพุทธศาสนาในด้านเศรษฐกิจ
  - ภิกษุจีนล่องทะเลและการเกิดขึ้นของรัฐพุทธในสมัยหลังฟูนัน

บทที่ 7 สรุปผลและเสนอแนะ

รายการอ้างอิง

ประวัติผู้เขียน

การวิจัยครั้งนี้มุ่งศึกษาพัฒนาการและบทบาทของพุทธศาสนาที่มีต่อรัฐแรกเริ่มในเอเชีย-ตะวันออกเฉียงใต้ระหว่างพุทธศตวรรษที่ 6-12 ผ่านหลักฐานทางโบราณคดีและแนวคิดภารตวิภัฒน์ (Indianization) พบว่า วัฒนธรรมอินเดียทั้งพุทธศาสนาและศาสนาพราหมณ์-ฮินดูได้เข้ามายังเอเชีย-ตะวันออกเฉียงใต้พร้อมกับการเติบโตของการค้าข้ามคาบสมุทรของพ่อค้าชนชาติต่าง ๆ เช่น ชาวอินเดียและจีน ทั้งนี้พุทธศาสนาในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มิได้มีที่มาจากที่ใดที่หนึ่งเป็นการเฉพาะ แต่มีที่มาจากหลายภูมิภาคของอินเดีย จำแนกได้ 3 แหล่งที่มาและ 3 ช่วงเวลา ดังนี้ 1) อินเดียภาคใต้ ภายใต้อิทธิพลศิลปะอมราวดี อายุประมาณปลายพุทธศตวรรษที่ 10 ถึงพุทธศตวรรษที่ 11 2) อินเดียภาคเหนือ ภายใต้อิทธิพลศิลปะคุปตะ อายุประมาณปลายพุทธศตวรรษที่ 11 ถึงพุทธศตวรรษที่ 12 3) อินเดียภาคตะวันตก ภายใต้อิทธิพลศิลปะหลังคุปตะ อายุระหว่างราวพุทธศตวรรษที่ 12-13 การมีที่มาจากหลายภูมิภาคของอินเดีย ทำให้พุทธศาสนาในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีความหลากหลายตามไปด้วย ดังปรากฏหลักฐานทางโบราณคดีที่หลากหลายและข้อความในเอกสารจีนที่อ้างถึงพุทธศาสนา ปรากฏอยู่ร่วมกันมากกว่าหนึ่งนิกายในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยพุทธศาสนาจึงได้เข้ามาตั้งมั่นในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และส่งอิทธิพลต่อสังคมในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้จนเกิดการนำชุดความคิดใหม่ เช่น ระบบศีลธรรม จักรวาลวิทยาแบบพุทธศาสนา รวมทั้งรูปแบบการเมืองการปกครอง มาปรับใช้ให้สอดคล้องกับสังคมดั้งเดิม ท้ายที่สุดจึงเกิดการยกระดับสภาพสังคมเป็นสังคมระดับรัฐ