อาณาจักรสุโขทัย เมืองมรดกโลกสำคัญ เปิดเบื้องหลังภูมิปัญหาด้านต่าง ๆ ที่เชื่อมโยง 3 เมืองโบราณเข้าไว้ด้วยกัน ได้แก่ สุโขทัย ศรีสัชนาลัย และกำแพงเพชร ซึ่งได้รับการประกาศขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกภายใต้ชื่อ “เมืองประวัติศาสตร์สุโขทัยและเมืองบริวาร” อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ได้รับการขึ้นทะเบียนมรดกโลกตั้งแต่ปี 2534 ที่เมืองคาร์เทจ ประเทศตูนิเซีย แสดงให้เห็นถึงคุณค่าของศิลปกรรมไทยในยุคแรกเริ่ม นอกจากนี้ยังเป็นเมืองโบราณที่มีการจัดการน้ำดีที่สุดในไทย ถึงตอนนี้ได้มีการค้นพบโบราณสถานทั้งในและนอกเขตอุทยานฯ มากถึง 217 แห่ง นอกจากนี้ การขุดค้นใน 3 เมือง สุโขทัย ศรีสัชนาลัย กำแพงเพชร มีการค้นพบหลักฐานอันจะนำพาทุกคนย้อนกลับไปถึงกลุ่มแรก ๆ หรือบรรพบุรุษของเมืองสุโขทัย ไม่ว่าจะเป็นโครงกระดูก ลูกปัดแก้วและภาชนะดินเผา