ชื่อผู้แต่ง | ศิริพจน์ เหล่ามานะเจริญ |
วารสาร/นิตยสาร | ดำรงวิชาการ |
เดือน | มกราคม |
ปีที่ | 3 |
ฉบับที่ | 5 |
หน้าที่ | 59 - 67 |
ภาษา | ภาษาไทย |
หัวเรื่อง | - |
ศาสตราจารย์ ยอร์ช เซเดส์ ได้สันนิษฐานว่า รูปวงล้อศิลาเหล่านี้มีการค้นพบอยู่ใกล้กับประติมากรรมรูปกวางหมอบ จึงชวนให้นึกถึง "ธรรมจักร" ซึ่งพระพุทธองค์ทรงหมุน (คือสั่งสอน) เมื่อประทานปฐมเทศนา "ธรรมจักรกัปปวัตนสูตร" ณ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน หรือป่าแห่งกวาง ในนครพาราณสี ข้อสันนิษฐานดังกล่าวสอดคล้องกับแนวความคิดของนักวิชาการส่วนใหญ่ที่เชื่อว่าการสร้างรูปธรรมจักรประดับอยู่บนเสาในศิลปะอินเดียตั้งแต่สมัยราชวงศ์โมริยะลงมา หมายถึงพุทธประวัติตอนปฐมเทศนา
การค้นพบฐานและเสา พร้อมกับกงล้อธรรมจักร ในเขตอำเภออู่ทอง จังหวัดสุพรรณบุรี ทำให้มั่นใจได้ว่า แต่เดิมล้อธรรมจักรเหล่านี้ตั้งอยู่บนยอดเสา หรือที่เรียกว่า "ธรรมจักรสตัมภะ" เช่นเดียวกับต้นแบบในศิลปะอินเดีย พร้อมกับที่เป็นการตอกย้ำแนวความคิดของศาสตราจารย์ เซเดส์ ว่าธรรมจักรเหล่านี้แสดงความหมายถึงพุทธประวัติตอนดังกล่าว อย่างไรก็ดี ลวดลายที่ปรากฏอยู่บนวงล้อธรรมจักรทั้งหลายนั้น ส่วนหนึ่งแสดงให้เห็นถึงความหมายทางประติมานวิทยาอย่างอื่นนอกเหนือไปจากเหตุการณ์ในพุทธประวัติ โดยเฉพาะบริเวณภาพสลักในบริเวณพื้นที่สามเหลี่ยมใต้ดุมล้อธรรมจักร
-
ศาสตราจารย์ ยอร์ช เซเดส์ ได้สันนิษฐานว่า รูปวงล้อศิลาเหล่านี้มีการค้นพบอยู่ใกล้กับประติมากรรมรูปกวางหมอบ จึงชวนให้นึกถึง "ธรรมจักร" ซึ่งพระพุทธองค์ทรงหมุน (คือสั่งสอน) เมื่อประทานปฐมเทศนา "ธรรมจักรกัปปวัตนสูตร" ณ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน หรือป่าแห่งกวาง ในนครพาราณสี ข้อสันนิษฐานดังกล่าวสอดคล้องกับแนวความคิดของนักวิชาการส่วนใหญ่ที่เชื่อว่าการสร้างรูปธรรมจักรประดับอยู่บนเสาในศิลปะอินเดียตั้งแต่สมัยราชวงศ์โมริยะลงมา หมายถึงพุทธประวัติตอนปฐมเทศนา
การค้นพบฐานและเสา พร้อมกับกงล้อธรรมจักร ในเขตอำเภออู่ทอง จังหวัดสุพรรณบุรี ทำให้มั่นใจได้ว่า แต่เดิมล้อธรรมจักรเหล่านี้ตั้งอยู่บนยอดเสา หรือที่เรียกว่า "ธรรมจักรสตัมภะ" เช่นเดียวกับต้นแบบในศิลปะอินเดีย พร้อมกับที่เป็นการตอกย้ำแนวความคิดของศาสตราจารย์ เซเดส์ ว่าธรรมจักรเหล่านี้แสดงความหมายถึงพุทธประวัติตอนดังกล่าว อย่างไรก็ดี ลวดลายที่ปรากฏอยู่บนวงล้อธรรมจักรทั้งหลายนั้น ส่วนหนึ่งแสดงให้เห็นถึงความหมายทางประติมานวิทยาอย่างอื่นนอกเหนือไปจากเหตุการณ์ในพุทธประวัติ โดยเฉพาะบริเวณภาพสลักในบริเวณพื้นที่สามเหลี่ยมใต้ดุมล้อธรรมจักร
-