ชื่อผู้แต่ง | สุนิติ จุฑามาศ |
วารสาร/นิตยสาร | ดำรงวิชาการ |
เดือน | กรกฎาคม - ธันวาคม |
ปี | 2564 |
ปีที่ | 20 |
ฉบับที่ | 2 |
หน้าที่ | 33 - 58 |
ภาษา | ไทย |
กล่าวถึงเหรียญอาหรับอิสลามในแหล่งโบราณคดีร่วมสมัยทวารวดีและศรีวิชัยซึ่งถือว่าเป็นหลักฐานที่แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ทางการค้าระหว่างชาวพื้นเมืองในดินแดนประเทศไทยในสมัยโบราณกับพ่อค้าชาวอาหรับ-เปอร์เซียที่มีบทบาทสำคัญในเครือข่ายการค้าทางทะเลของโลกในราวคริสต์ศตวรรษที่ 8-11 แต่จากการศึกษาที่ผ่านมาพบอุปสรรคในการศึกษาเหรียญอาหรับอิสลามทั้งในเชิงปริมาณและคุณภาพ รวมถึงข้อจำกัดด้านภาษาในการถอดคำอ่านจารึกบนเหรียญซึ่งส่งผลต่อการวิเคราะห์และกำหนดอายุสมัยที่ถูกต้อง การศึกษาชิ้นนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อตรวจสอบวิเคราะห์ชนิด รูปแบบ และอ่านจารึกบนเหรียญอาหรับอิสลามเพื่อกำหนดอายุสมัย โดยอาศัยข้อมูลจากรายงานการสำรวจขุดค้นทางโบราณคดี และพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติต่างๆ จำนวนทั้งหมด 11 เหรียญ จากผลการศึกษาสามารถจำแนกได้ 3 กลุ่ม 1) เหรียญเงินสมัยปลายราชวงศ์อุมัยยะฮ์จำนวน 1 เหรียญ กำหนดอายุช่วงกลางคริสต์ศตวรรษที่ 8 พบที่เมืองโบราณเวียงสระ 2) เหรียญทองแดงสมัยต้นราชวงศ์อับบาสิยะฮ์ที่พบในบริเวณเมืองโบราณอู่ทองจำนวน 9 เหรียญ และ 3) เหรียญเงินสมัยราชวงศ์อับบาสิยะฮ์ที่พบในบริเวณแหล่งโบราณคดีแหลมโพธิ์ จำนวน 1 เหรียญ ที่สามารถกำหนดอายุในช่วงต้นคริสต์ศตวรรษที่ 9 สอดคล้องกับอายุสมัยของแหล่งโบราณคดีที่พบและกิจกรรมการค้าทางทะเลของพ่อค้านักเดินเรือชาวอาหรับ-เปอร์เซียจากเมืองท่าหลักในอ่าวเปอร์เซียและทะเลแดง สู่อาณาบริเวณรอบมหาสมุทรอินเดีย จนถึงเอเชียอาคเนย์และจีนที่ถูกบันทึกไว้ในเอกสารอาหรับโบราณร่วมสมัย
หลักฐานตามแหล่งโบราณคดีที่ค้นพบ เช่น เหรียญเงินที่อ้างอิงถึงการปกครองด้วยราชวงศ์ต่าง ๆ ในช่วงเวลานั้น
กล่าวถึงเหรียญอาหรับอิสลามในแหล่งโบราณคดีร่วมสมัยทวารวดีและศรีวิชัยซึ่งถือว่าเป็นหลักฐานที่แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ทางการค้าระหว่างชาวพื้นเมืองในดินแดนประเทศไทยในสมัยโบราณกับพ่อค้าชาวอาหรับ-เปอร์เซียที่มีบทบาทสำคัญในเครือข่ายการค้าทางทะเลของโลกในราวคริสต์ศตวรรษที่ 8-11 แต่จากการศึกษาที่ผ่านมาพบอุปสรรคในการศึกษาเหรียญอาหรับอิสลามทั้งในเชิงปริมาณและคุณภาพ รวมถึงข้อจำกัดด้านภาษาในการถอดคำอ่านจารึกบนเหรียญซึ่งส่งผลต่อการวิเคราะห์และกำหนดอายุสมัยที่ถูกต้อง การศึกษาชิ้นนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อตรวจสอบวิเคราะห์ชนิด รูปแบบ และอ่านจารึกบนเหรียญอาหรับอิสลามเพื่อกำหนดอายุสมัย โดยอาศัยข้อมูลจากรายงานการสำรวจขุดค้นทางโบราณคดี และพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติต่างๆ จำนวนทั้งหมด 11 เหรียญ จากผลการศึกษาสามารถจำแนกได้ 3 กลุ่ม 1) เหรียญเงินสมัยปลายราชวงศ์อุมัยยะฮ์จำนวน 1 เหรียญ กำหนดอายุช่วงกลางคริสต์ศตวรรษที่ 8 พบที่เมืองโบราณเวียงสระ 2) เหรียญทองแดงสมัยต้นราชวงศ์อับบาสิยะฮ์ที่พบในบริเวณเมืองโบราณอู่ทองจำนวน 9 เหรียญ และ 3) เหรียญเงินสมัยราชวงศ์อับบาสิยะฮ์ที่พบในบริเวณแหล่งโบราณคดีแหลมโพธิ์ จำนวน 1 เหรียญ ที่สามารถกำหนดอายุในช่วงต้นคริสต์ศตวรรษที่ 9 สอดคล้องกับอายุสมัยของแหล่งโบราณคดีที่พบและกิจกรรมการค้าทางทะเลของพ่อค้านักเดินเรือชาวอาหรับ-เปอร์เซียจากเมืองท่าหลักในอ่าวเปอร์เซียและทะเลแดง สู่อาณาบริเวณรอบมหาสมุทรอินเดีย จนถึงเอเชียอาคเนย์และจีนที่ถูกบันทึกไว้ในเอกสารอาหรับโบราณร่วมสมัย
หลักฐานตามแหล่งโบราณคดีที่ค้นพบ เช่น เหรียญเงินที่อ้างอิงถึงการปกครองด้วยราชวงศ์ต่าง ๆ ในช่วงเวลานั้น