หน้าแรก บทความ พบแล้ว! “ฟูนัน” ในแผนที่ปโตเลมี

พบแล้ว! “ฟูนัน” ในแผนที่ปโตเลมี

พบแล้ว! “ฟูนัน” ในแผนที่ปโตเลมี

ชื่อผู้แต่ง ตรงใจ หุตางกูร
วารสาร/นิตยสาร บทความออนไลน์ ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร
เดือน กุมภาพันธ์
ปี 2567
ภาษา ไทย
หัวเรื่อง ฟูนัน, แผนที่, ปโตเลมี
หมายเหตุ <p>ใช้การเปรียบเทียบภูมินามตามหลักสัทศาสตร์ในการทำความเข้าใจตำแหน่งของสถานที่หรืออาณาจักรต่าง ๆ เพื่อหาตำแหน่งของฟูนันในแผนที่ปโตเลมี</p>

เนื้อหาโดยย่อ

           สมัยแรกเริ่มประวัติศาสตร์ของเอเชียอาคเนย์ (Protohistory of Southeast Asia) ควรมีอายุอยู่ในศตวรรษที่ 1-5 (ค.ศ. 1- 500 / ราว พ.ศ. 550-1050) ด้วยการเริ่มต้นของรัฐฟูนัน (ภาพที่ 9) ที่ขณะนี้ เราได้ร่องรอยการเริ่มต้นของรัฐฟูนันในฐานะ “เมืองแม่” ของภูมิภาคบริเวณแหลมก่าเมา-แม่น้ำโขงตอนปลายว่า ควรเริ่มต้นขึ้นอย่างน้อยตั้งแต่ศตวรรษที่ 2 ดังปรากฏหลักฐานชื่อเมืองที่เรียกว่า บาโลงกะ แมโตรโปลิส (Balonga Metropolis) อยู่บนแผนที่ปโตเลมีส่วนที่ว่าด้วย “อินเดียฝั่งนอกแม่น้ำคงคา” การปรากฏคำเรียกเมืองบาโลงกะว่า “Metropolis” ย่อมแสดงให้เห็นรัฏฐาธิปัตย์ของบาโลงกะในศตวรรษที่ 2 เป็นไปในทำนองเดียวกับการปรากฏรัฏฐาธิปัตย์ของฟูนันในเอกสารจีนสมัยสามก๊กช่วงศตวรรษที่ 3 ทั้งนี้ ประกอบกับความเป็นไปได้ในการย้ายเสียงทางสัทศาสตร์ระหว่างชื่อ “บาโลงกะ” (Βαλόγγα) กับ “ฟูนัน” (扶南) ก็แสดงนัยยะว่า มาจากชื่อเดียวกันจากภาษาเขมรยุคเก่าสมัยก่อนเมืองพระนคร (Pre-Angkorian Old Khmer) นั่นคือคำว่า “วฺนํ” (vnaṃ)

           “แหลมก่าเมา” (หรือ แหลมญวน) ตรงกับ “แหลมใหญ่” ของปโตเลมี และ “แหล่งโบราณคดีอ๊อกแอว” ที่อยู่ทางตอนใต้ของเวียดนามนั้น มีตำแหน่งทางภูมิศาสตร์ตรงกับ “เมืองศาไบ” ของปโตเลมี ทั้งนี้ เป็นไปไม่ได้เลยที่แหล่งโบราณคดีอ๊อกแอวจะตรงกับเมืองกัตติการะของ ปโตเลมี เพราะว่าหลังจากปรับแก้ “การให้ทิศทางผิด” สำหรับการไปกัตติการะของปโตเลมีแล้ว โดยผมขอเรียกความคลาดเคลื่อนนี้ว่า “ความคลาดเคลื่อน 180 องศาของปโตเลมี” (Ptolemy’s 180 degree-misdirection) เราก็จะพบว่า เมืองกัตติการะต้องอยู่บริเวณอ่าวเกาหลี และอาจอยู่บริเวณปากแม่น้ำแทดง (Taedong River) ซึ่งปัจจุบันอยู่ในปกครองของประเทศเกาหลีเหนือ

หลักฐานสำคัญ

แผนที่โบราณ, ตำราเปรียบเทียบภูมินาม และเอกสารชั้นรองอื่น ๆ

ห้องสมุดแนะนำ

ห้องสมุดศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร

คำสำคัญ/ป้ายกำกับ

ฟูนัน แผนที่ ปโตเลมี

ยุคสมัย

ฟูนัน

จำนวนผู้เข้าชม

154

วันที่เผยแพร่ข้อมูล

14 มี.ค. 2567

พบแล้ว! “ฟูนัน” ในแผนที่ปโตเลมี

  • พบแล้ว! “ฟูนัน” ในแผนที่ปโตเลมี
  • blog-img
    ชื่อผู้แต่ง :
    ตรงใจ หุตางกูร

    ชื่อบทความ :
    พบแล้ว! “ฟูนัน” ในแผนที่ปโตเลมี

    วารสาร/นิตยสาร
    วารสาร/นิตยสาร :
    บทความออนไลน์ ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร

    เดือน
    เดือน :
    กุมภาพันธ์

    ปี :
    2567

    ภาษา :
    ไทย

    หัวเรื่อง :
    ฟูนัน, แผนที่, ปโตเลมี

    หมายเหตุ :

    ใช้การเปรียบเทียบภูมินามตามหลักสัทศาสตร์ในการทำความเข้าใจตำแหน่งของสถานที่หรืออาณาจักรต่าง ๆ เพื่อหาตำแหน่งของฟูนันในแผนที่ปโตเลมี


    เนื้อหาโดยย่อ

               สมัยแรกเริ่มประวัติศาสตร์ของเอเชียอาคเนย์ (Protohistory of Southeast Asia) ควรมีอายุอยู่ในศตวรรษที่ 1-5 (ค.ศ. 1- 500 / ราว พ.ศ. 550-1050) ด้วยการเริ่มต้นของรัฐฟูนัน (ภาพที่ 9) ที่ขณะนี้ เราได้ร่องรอยการเริ่มต้นของรัฐฟูนันในฐานะ “เมืองแม่” ของภูมิภาคบริเวณแหลมก่าเมา-แม่น้ำโขงตอนปลายว่า ควรเริ่มต้นขึ้นอย่างน้อยตั้งแต่ศตวรรษที่ 2 ดังปรากฏหลักฐานชื่อเมืองที่เรียกว่า บาโลงกะ แมโตรโปลิส (Balonga Metropolis) อยู่บนแผนที่ปโตเลมีส่วนที่ว่าด้วย “อินเดียฝั่งนอกแม่น้ำคงคา” การปรากฏคำเรียกเมืองบาโลงกะว่า “Metropolis” ย่อมแสดงให้เห็นรัฏฐาธิปัตย์ของบาโลงกะในศตวรรษที่ 2 เป็นไปในทำนองเดียวกับการปรากฏรัฏฐาธิปัตย์ของฟูนันในเอกสารจีนสมัยสามก๊กช่วงศตวรรษที่ 3 ทั้งนี้ ประกอบกับความเป็นไปได้ในการย้ายเสียงทางสัทศาสตร์ระหว่างชื่อ “บาโลงกะ” (Βαλόγγα) กับ “ฟูนัน” (扶南) ก็แสดงนัยยะว่า มาจากชื่อเดียวกันจากภาษาเขมรยุคเก่าสมัยก่อนเมืองพระนคร (Pre-Angkorian Old Khmer) นั่นคือคำว่า “วฺนํ” (vnaṃ)

               “แหลมก่าเมา” (หรือ แหลมญวน) ตรงกับ “แหลมใหญ่” ของปโตเลมี และ “แหล่งโบราณคดีอ๊อกแอว” ที่อยู่ทางตอนใต้ของเวียดนามนั้น มีตำแหน่งทางภูมิศาสตร์ตรงกับ “เมืองศาไบ” ของปโตเลมี ทั้งนี้ เป็นไปไม่ได้เลยที่แหล่งโบราณคดีอ๊อกแอวจะตรงกับเมืองกัตติการะของ ปโตเลมี เพราะว่าหลังจากปรับแก้ “การให้ทิศทางผิด” สำหรับการไปกัตติการะของปโตเลมีแล้ว โดยผมขอเรียกความคลาดเคลื่อนนี้ว่า “ความคลาดเคลื่อน 180 องศาของปโตเลมี” (Ptolemy’s 180 degree-misdirection) เราก็จะพบว่า เมืองกัตติการะต้องอยู่บริเวณอ่าวเกาหลี และอาจอยู่บริเวณปากแม่น้ำแทดง (Taedong River) ซึ่งปัจจุบันอยู่ในปกครองของประเทศเกาหลีเหนือ

    หลักฐานสำคัญ

    แผนที่โบราณ, ตำราเปรียบเทียบภูมินาม และเอกสารชั้นรองอื่น ๆ


    ห้องสมุดแนะนำ :
    ห้องสมุดศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร

    ลิงก์ที่มา :

    ดาวน์โหลดบทความ :

    ยุคสมัย
    ฟูนัน

    คำสำคัญ/ป้ายกำกับ
    ฟูนัน แผนที่ ปโตเลมี

    วันที่เผยแพร่ข้อมูล : 14 มี.ค. 2567
    จำนวนผู้เข้าชม : 154