ที่ตั้ง | ตำบลห้วยโป่ง อำเภอโคกสำโรง จังหวัดลพบุรี |
พิกัด | 14.97331 N, 100.67517 E |
อายุสมัย | ระหว่าง 3950 ถึง 1450 ปีมาแล้ว |
แหล่งน้ำสำคัญ | ห้วยโป่ง |
คำสำคัญ/ป้ายกำกับ | จังหวัดลพบุรี ถลุงโลหะ อุตสาหกรรมโลหะ |
แกลเลอรี |
|
ชื่อแหล่ง : | โนนป่าหวาย |
ที่ตั้ง : | ตำบลห้วยโป่ง อำเภอโคกสำโรง จังหวัดลพบุรี |
พิกัด : | 14.97331 N, 100.67517 E |
อายุสมัย : | ระหว่าง 3950 ถึง 1450 ปีมาแล้ว |
แหล่งน้ำสำคัญ : | ห้วยโป่ง |
คำสำคัญ/ป้ายกำกับ : | จังหวัดลพบุรี ถลุงโลหะ อุตสาหกรรมโลหะ |
ยุคสมัย : | สมัยประวัติศาสตร์ตอนต้น ทวารวดี ยุคหินใหม่ ยุคก่อนประวัติศาสตร์ตอนปลาย ยุคโลหะ |
วันที่เผยแพร่ข้อมูล : | 17 พ.ย. 2565 |
ค.ศ.1986–1992 (พ.ศ.2529-2535): โครงการโบราณคดีโลหวิทยา (Thailand Archaeometallurgy Project) ภายใต้กรมศิลปากร ร่วมกับ มหาวิทยาลัยเพนซิลเวเนีย (University of Pennsylvania) ดำเนินการขุดค้นแหล่งโบราณคดีในบริเวณเขาวงพระจันทร์ หนึ่งในนั้นคือ แหล่งโบราณคดีโนนป่าหวาย
ตั้งอยู่บริเวณใกล้กับตำบลห่วยโป่ง อำเภอโคกสำโรง จังหวัดลพบุรี โนนป่าหวายเป็นหนี่งในแหล่งเหมืองแร่ถลุงทองแดงที่สำคัญในย่านเขาวงพระจันทร์ มีลักษณะพื้นที่เป็นเนินขนาดเนื้อที่ประมาณ 50,000 ตารางเมตร
จากการขุดค้นทางโบราณคดี พบร่องรอยการอยู่อาศัยของมนุษย์ตั้งแต่สมัยหินใหม่ โดยพบแหล่งฝังศพ ร่วมกับภาชนะดินเผาเนื้อดินตกแต่งลาย เครื่องประดับจากหินกรวด กำไลหิน เปลือกหอย และเครื่องมือหินขัด สันนิษฐานว่าเป็นเครื่องอุทิศในพิธีกรรมฝังศพ ซึ่งใกล้เคียงกับลักษณะของโบราณวัตถุที่พบในแหล่งโบราณคดีท่าแค และแหล่งโบราณคดีก่อนประวัติศาสตร์ในบริเวณที่ราบสูงโคราช
ต่อมาพบร่องรอยการอยู่อาศัยต่อเนื่องถึงสมัยสำริด จากการพบร่องรอยตะกรัน และโบราณวัตถุที่เกี่ยวข้องกับการประกอบกิจกรรมอุตสาหกรรมโลหะ เช่น ตะกรันจากการถลุงทองแดง แม่พิมพ์ดินเผาแบบสองชิ้นประกบ และรูปทรงถ้วยที่ทับถมหนาเฉลี่ยประมาณ 2 เมตร โดยสันนิษฐานว่าเป็นวัสดุเหลือทิ้งจากการผลิต และถลุงทองแดง ซึ่งบ่งชี้ถึงกิจกรรมการถลุงโลหะที่หนาแน่นในอดีต โดยผลผลิตหลักของแหล่งอุตสาหกรรมโนนป่าหวาย ได้แก่ ก้อนทองแดงขนาดเล็ก (Ingot) ที่มีคุณลักษณะเอื้ออำนวยต่อการวัดปริมาณในการนำไปผสมดีบุก และตะกั่วในการทำสำริด ดังนั้นจึงจึงสันนิษฐานว่าในช่วงเวลานี้โนนป่าหวายได้พัฒนากลายเป็นแหล่งอุตสาหกรรมการผลิตทองแดงขนาดใหญ่ที่ทำหน้าที่กระจายทรัพยากร หรือแลกเปลี่ยนค้าขายกับชุมชนอื่น ซึ่งสันนิษฐานว่าอุตสาหกรรมนี้ดำเนินต่อเนื่องจนถึงสมัยทวารวดีตอนต้น
-
Charles Higham and Fiorella Rispoli. “A Prehistoric Copper-production centre in central Thailand : Its dating and wider implications” Antiquity. Vol.94 (376). pp.948-965, 2020.
Fiorella Rispoli, Roberto Ciarla & Vincent C. Pigott. “Establishing the Prehistoric Cultural Sequence for the Lopburi Region, Central Thailand” Journal of world Prehistory. Vol.26 No.2. June. pp. 101-171, 2013.
Loredana Carratoni, “Ceramics from Prehistoric Non Pa Wai, Central Thailand : A Preliminary Petrographic Investigation”. Archaeological Research in Asia. Vol.16, December. 2018.
สุรพล นาถะพินธุ. “โบราณวิทยาเรื่องโลหะสำริดในยุคก่อนประวัติศาสตร์ของประเทศไทย” ดำรงวิชาการ. ปีที่ 13 ฉบับที่ 1, เดือน ม.ค. - มิ.ย. 2557.