- ค.ศ.1936 (พ.ศ.2479) วัดนครโกษาได้รับการประกาศขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานสำคัญสำหรับชาติเมื่อวันที่ 2 สิงหาคม

- ค.ศ.1986-1987 (พ.ศ.2529-2530) กรมศิลปากรทำการขุดแต่งที่ฐานเจดีย์องค์ใหญ่ ได้พบประติมมากรรมในสมัยทวารวดี เช่น พระพุทธรูป รูปบุคคลยักษ์ ลวดลายประกอบสถานปัตยกรรม และพระพิมพ์ดินเผา และได้รวบรวมเก็บรักษาไว้ในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ สมเด็จพระนารายณ์

  วัดนครโกษานั้นส่วนฐานเดิมสร้างขึ้นในสมัยทวารวดีเนื่องจากพบว่าพบรูปคนแบกซึ่งเป็นลักษณะเฉพาะที่พบได้ตามโบราณสถานในช่วงทวารวดี ในส่วนของอาคารคือพระอุโบสถ สร้างในสมัยสมเด็จพระนายณ์มหาราช และมีข้อสันนิษฐานว่าสร้างโดยเจ้าพระยาโกษาธิบดี(เหล็ก) จึงได้ชื่อว่า "วัดนครโกษา" 

พรหมศักดิ์ เจิมสวัสดิ์ และนายฉลวย จารุภานานนท์. ปูนปั้นสมัยทวารวดีที่วัดนครโกษา อำเภอเมือง จังหวัดลพบุรี. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์สมาพันธุ์ 2531.

ศักดิ์ชัย สายสิงห์. ลพบุรีหลังวัฒนธรรมเขมร. กรุงเทพฯ : มติชน 2557.