บทคัดย่อภาษาไทย

บทคัดย่อภาษาอังกฤษ

กิตติกรรมประกาศ

สารบัญภาพ

สารบัญแผนที่

บทที่ 1 บทนำ

 - ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา

 - ความมุ่งหมายและวัตถุประสงค์ของการศึกษา

 - ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ

 - ขอบเขตของการศึกษา

 - ขั้นตอนของการศึกษา

 - วิธีการศึกษา

บทที่ 2 ทบทวนวรรณกรรม และกรอบแนวคิดในการศึกษา

 - ทบทวนวรรณกรรม

   - การศึกษาในพื้นที่ลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา

   - การศึกษาในพื้นที่ลุ่มน้ำปัตตานีและสายบุรี

   - การศึกษาในพื้นที่ลุ่มน้ำบางนราและลุ่มน้ำโกลก

 - แนวคิดและกรอบการศึกษาทางโบราณคดีในการศึกษาพัฒนาการทางวัฒนธรรมของชุมชนโบราณในพื้นที่ภาคใต้ตอนล่างของประเทศไทยก่อนพุทธศตวรรษที่ 19

 - การกำหนดระยะเวลาและลักษณะสำคัญทางวัฒนธรรมในการศึกษาพัฒนาการทางวัฒนธรรมของชุมชนโบราณในพื้นที่ภาคใต้ตอนล่างของประเทศไทยก่อนพุทธศตวรรษที่ 19

บทที่ 3 สภาพภูมิศาสตร์และสิ่งแวดล้อมของพื้นที่ภาคใต้ตอนล่าง

 - ลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลาและจังหวัดสงขลา

 - ลุ่มน้ำปัตตานีและลุ่มน้ำสายบุรี (จังหวัดปัตตานี จังหวัดยะลาและนราธิวาส)

 - ลุ่มน้ำบางนรา-ลุ่มน้ำโกลก จังหวัดนราธิวาส

บทที่ 4 ชุมชนโบราณและหลักฐานทางโบราณคดีที่พบในพื้นที่ภาคใต้ตอนล่างของพุทธศตวรรษที่ 19

 - ชุมชนโบราณยุคก่อนประวัติศาสตร์

 - ชุมชนโบราณยุคแรกเริ่มประวัติศาสตร์ถึงก่อนพุทธศตวรรษที่ 19

   - ชุมชนโบราณยุคแรกเริ่มประวัติศาสตร์ถึงก่อนพุทธศตวรรษที่ 19 ในพื้นที่ลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา

   - ชุมชนโบราณยุคแรกเริ่มประวัติศาสตร์ถึงก่อนพุทธศตวรรษที่ 19 ในพื้นที่ลุ่มน้ำปัตตานีและสายบุรี

   - ชุมชนโบราณยุคแรกเริ่มประวัติศาสตร์ถึงก่อนพุทธศตวรรษที่ 19 ในพื้นที่ลุ่มน้ำบางนราและลุ่มน้ำโกลก

บทที่ 5 บทวิเคราะห์และสรุป

 - พัฒนาการทางวัฒนธรรมยุคก่อนประวัติศาสตร์ในพื้นที่ภาคใต้ตอนล่างของประเทศไทย

 - การติดต่อแลกเปลี่ยนสินค้ากับชุมชนใกล้เคียงในสมัยก่อนประวัติศาสตร์ตอนปลาย

 - พัฒนาการทางวัฒนธรรมของชุมชนโบราณในพื้นที่ภาคใต้ตอนล่างก่อนพุทธศตวรรษที่ 19

บรรณานุกรม

ประวัติผู้วิจัย

วิทยานิพนธ์เล่มนี้มีวัตถุประสงค์สำคัญเพื่อศึกษาพัฒนาการทางวัฒนธรรม ของชุมชนโบราณก่อนพุทธศตวรรษที่ 19 ในพื้นที่ภาคใต้ตอนล่าง ซึ่งครอบคลุมพื้นที่จังหวัดสงขลา ปัตตานี ยะลา และนราธิวาส โดยแบ่งพื้นที่ทางวัฒนธรรมออกตามสภาพลุ่มน้ำ ได้แก่ พื้นที่ลุ่มน้ำ ทะเลสาบสงขลา พื้นที่ลุ่มน้ำปัตตานี – สายบุรี และพื้นที่ลุ่มน้ำบางนราและลุ่มน้ำโกลก

ผลการศึกษาพบว่าพัฒนาการทางวัฒนธรรมของเมืองโบราณและชุมชนโบราณในพื้นที่ดังกล่าวมีความสัมพันธ์กับวัฒนธรรมทวาราวดี วัฒนธรรมศรีวิชัยและวัฒนธรรมเขมร โดยมีลักษณะสำคัญทางวัฒนธรรมดังนี้

  1. แบบแผนการตั้งถิ่นฐาน พบการตั้งถิ่นฐานทั้งในระบบของคูน้ำคันดิน และรูปแบบการตั้งถิ่นฐานที่ไม่มีระบบคูน้ำคันดิน

  2. รูปแบบการดำรงชีวิต พบหลักฐานทางโบราณคดีที่บ่งชี้ว่าชุมชนโบราณต่าง ๆ ในพื้นที่ภาคใต้ตอนล่างก่อนพุทธศตวรรษที่ 19 มีรูปแบบการดำรงชีวิตที่คล้ายคลึงกัน

  3. ความเชื่อและศาสนา มีการรับอิทธิพลทางศาสนาจากภายนอกเข้ามาในพื้นที่ภาคใต้ตอนล่างตั้งแต่สมัยแรกเริ่มประวัติศาสตร์ โดยระยะแรกนับถือทั้งพุทธศาสนาและศาสนาพราหมณ์-ฮินดูควบคู่กัน ต่อมาในพุทธศตวรรษที่ 16 เป็นต้นมา จึงให้ความสำคัญกับศาสนาพุทธมากกว่าศาสนาพราหมณ์-ฮินดู อย่างชัดเจน

  4. การค้าและการอุตสาหกรรม พบร่องรอยชุมชนโบราณและเมืองโบราณที่เป็นแหล่งการค้าและอุตสาหกรรมที่สำคัญซึ่งมีบทบาทในระบบการค้าระหว่างซีกโลกตะวันออกและซีกโลกตะวันตกในช่วงก่อนพุทธศตวรรษที่ 19 หลายแห่ง