หน้าแรก วิทยานิพนธ์ การศึกษาเครื่องถ้วยจากการขุดค้นทางโบราณคดีที่เมืองนครไทย อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก

การศึกษาเครื่องถ้วยจากการขุดค้นทางโบราณคดีที่เมืองนครไทย อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก

การศึกษาเครื่องถ้วยจากการขุดค้นทางโบราณคดีที่เมืองนครไทย อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก

ผู้เขียน ปรานี แจ่มขุนเทียน
ชื่อวิทยานิพนธ์ การศึกษาเครื่องถ้วยจากการขุดค้นทางโบราณคดีที่เมืองนครไทย อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก
มหาวิทยาลัย ศิลปากร
คณะ โบราณคดี
สาขาวิชา โบราณคดีประวัติศาสตร์
ระดับการศึกษา ปริญญาโท
ปี 2529 (1986)
จำนวนหน้า 198
ภาษา ภาษาไทย
ที่มา ลิงก์ที่มา

สารบัญ

บทคัดย่อภาษาไทย

บทคัดย่อภาษาอังกฤษ (Abstract)

กิตติกรรมประกาศ

สารบัญ

สารบัญแผนที่ แผนผังและภาพ

สารบัญภาพลายเส้น

สารบัญตาราง

 

บทที่ 1 : บทนำ

- ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา

- วัตถุประสงค์ของการวิจัย

- ขอบเขตของการวิจัย

- ข้อตกลงเบื้องต้น

- วิธีวิจัย

- ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับจากการวิจัย

- นิยามศัพท์

- เชิงอรรถท้ายบทที่ 1

บทที่ 2 : แหล่งโบราณคดีเมืองนครไทย

- สภาพภูมิศาสตร์

- สภาพธรณีวิทยา

- เมืองนครไทยจากข้อมูลเอกสาร

- เมืองนครไทยจากข้อมูลการบอกเล่า

- เมืองนครไทยจากหลักฐานโบราณวัตถุสถาน

- เชิงอรรถท้ายบทที่ 2

บทที่ 3 : การสำรวจและการขุดค้นทางโบราณคดี

- ระยะเวลาทำกรสำรวจและการขุดค้นทางโบราณคดี

- คณะผู้สำรวจและขุดค้นแหล่งโบราณคดีเมืองนครไทย

- เทคนิคการขุดค้น

- วิเคราะห์ดินในหลุดขุดค้น PT I

- วิเคราะห์ดินในหลุดขุดค้น PT II

- หลักฐานโบราณวัตถุที่ได้จากการขุดค้น

- เชิงอรรถท้ายบทที่ 3

บทที่ 4 : การศึกษาเครื่องถ้วย

- การศึกษารูปแบบภาชนะ

- การศึกษารูปแบบส่วนปากภาชนะ

- การศึกษารูปแบบส่วนก้นภาชนะ

- การศึกษาการตกแต่งผิวภาชนะ

- การศึกษาเนื้อภาชนะดินเผา

- การศึกษารูปทรงสันนิษฐาน

- การวิเคราะห์และตีความ

- เชิงอรรถท้ายบทที่ 4

บทที่ 5 : บทสรุป

- ข้อเสนอแนะ

 

บรรณานุกรม

ภาคผนวก

ประวัติการศึกษา

ห้องสมุดแนะนำ

ห้องสมุดมหาวิทยาลัยศิลปากร

คำสำคัญ/ป้ายกำกับ

เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เครื่องถ้วยแบบบาสรา นครไทย โบราณคดี

ยุคสมัย

ราชวงศ์ซ่ง ก่อนสุโขทัย ราชวงศ์หยวน

จำนวนผู้เข้าชม

43

วันที่เผยแพร่ข้อมูล

30 เม.ย. 2567

การศึกษาเครื่องถ้วยจากการขุดค้นทางโบราณคดีที่เมืองนครไทย อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก

  • การศึกษาเครื่องถ้วยจากการขุดค้นทางโบราณคดีที่เมืองนครไทย อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก
  • ผู้เขียน
    ปรานี แจ่มขุนเทียน

    ชื่อวิทยานิพนธ์
    การศึกษาเครื่องถ้วยจากการขุดค้นทางโบราณคดีที่เมืองนครไทย อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก

    มหาวิทยาลัย
    ศิลปากร

    คณะ
    โบราณคดี

    สาขาวิชา
    โบราณคดีประวัติศาสตร์

    ระดับการศึกษา
    ปริญญาโท

    ปี
    2529 (1986)

    จำนวนหน้า
    198

    ภาษา
    ภาษาไทย
  • สารบัญ
  • บทคัดย่อภาษาไทย

    บทคัดย่อภาษาอังกฤษ (Abstract)

    กิตติกรรมประกาศ

    สารบัญ

    สารบัญแผนที่ แผนผังและภาพ

    สารบัญภาพลายเส้น

    สารบัญตาราง

     

    บทที่ 1 : บทนำ

    - ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา

    - วัตถุประสงค์ของการวิจัย

    - ขอบเขตของการวิจัย

    - ข้อตกลงเบื้องต้น

    - วิธีวิจัย

    - ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับจากการวิจัย

    - นิยามศัพท์

    - เชิงอรรถท้ายบทที่ 1

    บทที่ 2 : แหล่งโบราณคดีเมืองนครไทย

    - สภาพภูมิศาสตร์

    - สภาพธรณีวิทยา

    - เมืองนครไทยจากข้อมูลเอกสาร

    - เมืองนครไทยจากข้อมูลการบอกเล่า

    - เมืองนครไทยจากหลักฐานโบราณวัตถุสถาน

    - เชิงอรรถท้ายบทที่ 2

    บทที่ 3 : การสำรวจและการขุดค้นทางโบราณคดี

    - ระยะเวลาทำกรสำรวจและการขุดค้นทางโบราณคดี

    - คณะผู้สำรวจและขุดค้นแหล่งโบราณคดีเมืองนครไทย

    - เทคนิคการขุดค้น

    - วิเคราะห์ดินในหลุดขุดค้น PT I

    - วิเคราะห์ดินในหลุดขุดค้น PT II

    - หลักฐานโบราณวัตถุที่ได้จากการขุดค้น

    - เชิงอรรถท้ายบทที่ 3

    บทที่ 4 : การศึกษาเครื่องถ้วย

    - การศึกษารูปแบบภาชนะ

    - การศึกษารูปแบบส่วนปากภาชนะ

    - การศึกษารูปแบบส่วนก้นภาชนะ

    - การศึกษาการตกแต่งผิวภาชนะ

    - การศึกษาเนื้อภาชนะดินเผา

    - การศึกษารูปทรงสันนิษฐาน

    - การวิเคราะห์และตีความ

    - เชิงอรรถท้ายบทที่ 4

    บทที่ 5 : บทสรุป

    - ข้อเสนอแนะ

     

    บรรณานุกรม

    ภาคผนวก

    ประวัติการศึกษา


  • บทคัดย่อ
  • งานวิจัยนี้จุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาอายุของเมือนครไทยภายในกำแพงเมืองโบราณ โดยการศึกษาเปรียบเทียบเครื่องถ้วยจากการขุดค้นทางโบราณคดีที่เมืองนครไทยกับเครื่องถ้วยจากการขุดค้นทางโบราณคดีอื่น ทางด้านรูปแบบ การตกแต่งผิวภาชนะ เนื้อภาชนะ และรูปทรง ทั้งที่มีสภาพสมบูรณ์และเกือบสมบูรณ์

    ผู้วิจัยได้สำรวจและขุดค้นทางโบราณคดีที่ชุมชนโบราณเมืองนครไทย พบเศษเครื่องถ้วยเป็นจำนวนมากที่สามารถนำมาศึกษารูปแบบส่วนต่างๆ และการตกแต่งผิวภาชนะ เช่น การเคลือบผิว การขัดผิว การตกแต่งผิวภาชนะด้วยลวดลายต่างๆ โดยศึกษาเนื้อภาชนะจากการคัดเลือกตัวอย่างเครื่องถ้วยส่งไปวิเคราะห์หาส่วนประกอบทางเคมี และอีกวิธีการหนึ่งทำการศึกษาเนื้อภาชนะรูปทรงภาชนะโดยผู้เชี่ยวชาญทางด้านเครื่องถ้วยประเภทต่างๆ ทำให้ทราบถึงรูปทรงที่พบในแหล่งโบราณคดีที่เมืองนครไทย ศึกษาวิวัฒนาการของเครื่องถ้วยที่พบในทุกระดับชั้นที่อยู่อาศัยของมนุษย์และศึกษาเปรียบเทียบเครื่องถ้วยจากการขุดค้นทางโบราณคดีที่เมืองนครไทยกับเครื่องถ้วยจากการขุดค้นทางโบราณคดีในแหล่งโบราณคดีอื่นๆ ที่ได้กำหนดอายุเครื่องถ้วยไว้แล้ว 

    ชั้นดินทางโบราณคดีแบ่งออกได้ 3 ชั้นที่อยู่อาศัย

    ชั้นที่อยู่อาศัย 1 ศึกษาเปรียบเทียบเครื่องถ้วยจากการขุดค้นทางโบราณคดีที่เมืองนครไทย กับเครื่องถ้วยศรีสัชนาลัยจากเตาที่ 9 เครื่องถ้วยเคลือบสีเขียวจีนในสมัยราชวงศ์ซุงและเครื่องถ้วยเคลือบสีเขียวของจีนในสมัยราชวงศ์หยวน ซึ่งมีอายุอยู่ในคริสตศตวรรษที่ 11 12-13 และ 13-14 ต่อเนื่องกันมาตามลำดับ แต่เครื่องถ้วยที่พบในระยะแรกมีอายุเก่ากว่า จึงจึดได่ว่าในชั้นที่อยู่อาศัยที่ 1 นี้เริ่มต้นเป็นชุมชนราวคริสตศตวรรษที่ 12 เรื่อยมาจนถึงคริสตศตวรรษที่ 13

    ชั้นที่อยู่อาศัยที่ 2 เครื่องถ้วยที่ใช้เป็นหลักในการกำหนดอายุในชั้นนี้ คือเครื่องถ้วยเคลือบสีเขียวของจีน ในสมัยราชวงศ์หยวน รวมทั้งเครื่องเคลือบลายครามในสมัยราชวงศ์หมิงตอนต้น ซึ่งมีอายุอยู่ในคริสตศตวรรษที่ 13-15 

    ชั้นที่อยู่อาศัยที่ 3 ศึกษาเปรียบเทียบกับเครื่องเคลือบลายครามในสมัยราชวงศ์หมิง มีอายุอยู่ในราวคริสต์ศตวรรษที่ 15-17 

    ผลการวิจัยสรุปได้ว่า บริเวณที่ทำการขุดค้นครั้งนี้ เป็นที่อยู่อาศัยของชุมชนโบราณขนาดใหญ่ระดับเมืองที่มีความสัมพันธ์และมีวัฒนธรรมร่วมสมัยกับชุมชนโบราณเมืองศรีสัชนาลัยมาแล้วตั้งแต่ปีพุทธศตวรรษที่ 18 หรือเป็นชุมชนโบราณที่มีอายุตั้งแต่ปีพุทธศักราช 1700 เป็นต้นมา


    ห้องสมุดแนะนำ
    ห้องสมุดมหาวิทยาลัยศิลปากร

    ลิงก์ที่มา

    ประเด็นสำคัญ
    การค้าทางไกล, ศิลปะ, เครื่องประดับ,

    ยุคสมัย
    ราชวงศ์ซ่ง ก่อนสุโขทัย ราชวงศ์หยวน

    คำสำคัญ
    เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เครื่องถ้วยแบบบาสรา นครไทย โบราณคดี


    วันที่เผยแพร่ข้อมูล : 30 เม.ย. 2567
    จำนวนผู้เข้าชม : 43